สาละลังกา (ต้นลูกปืนใหญ่)

Couroupita guianensis Aubl (Lecythidaceae), Cannon-ball Tree.

สาละลังกา
สาละลังกา

สาละลังกา เป็นไม้ยืนต้นขนาดย่อม สูงประมาณ 80 ฟุต ลำต้นตกสะเก็ดเป็นร่อง เปลือกสีน้ำตาลใบยาวรี กว้างประมาณ 4 นิ้ว ยาวประมาณ 9 นิ้ว ดอกใหญ่มี 6 กลีบ กลีบแข็ง สีชมพูอมเหลืองและแดง ขณะดอกตูมสีเหลืองกลิ่นหอมแรงออกดอกเกือบตลอดปี ผลใหญ่คล้ายลูกปืนใหญ่สมัยโบราณ

สาละลังกา มีถิ่นกำเนิดอยู่ในแถบเกาะคาริบเบียน และในอเมริกใต้ไม่เกี่ยวกับพุทธศาสนาแต่อย่างไร ลังกาอ้างว่าไม้ต้นนี้คือสาละ ซึ่งความจริงเป็นไม้ต่างวงศ์ต่างสกุลกัน และไม่ใช่ไม้พื้นเมืองของลังกาหรืออินเดีย ลังกาปลูกไม้ต้นนี้มาตั้งแต่ราว พ.ศ.2424 มีผู้นำเข้ามาในเมืองไทยตั้งแต่ก่อน พ.ศ.2500 หลวงบุเรศบำรุงการได้เสนอให้เรียกไม้ต้นนี้ว่าต้นลูกปืนใหญ่ตามชื่อสามัญ ไม่ควรเรียกว่าสาละลังกาซึ่งจะทำให้เป็นที่เข้าใจผิดกันได้

ต้นลูกปืนใหญ่นี้ขึ้นได้ในดินเกือบทุกชนิด เป็นไม้กลางแจ้ง การขยายพันธุ์ใช้วิธีเพาะเมล็ด

ต้นลูกปืนใหญ่ไม่ค่อยมีผู้ปลูกเป็นไม้ประดับกันนักตามบ้านเรือนแต่มีปลูกตามวัดหรือสถานที่ใหญ่ๆ เนื่องจากเป็นไม้ค่อนข้างใหญ่ อย่างไรก็ดี ความงามของดอกอันสะดุดตา รวมทั้งลูกอันใหญ่แปลก ก็พอจะเป็นเครื่องแสดงได้ว่าไม้ต้นนี้มีคุณค่าในเชิงเป็นไม้ประดับมิได้ด้อยกว่าไม้อื่นใด